अमरावती विभाग माहिती
अमरावती विभाग हा वऱ्हाड म्हणून ओळखला जाणारा महाराष्ट्र राज्यातील सहा प्रशासकीय विभागांपैकी एक आहे.अमरावती आणि नागपूर विभाग हा प्राचीन विदर्भाचा भाग आहे.अमरावती विभागाच्या उत्तरेस मध्य प्रदेश राज्य, पूर्वेस नागपूर विभाग, आग्नेयेस तेलंगणा राज्य, दक्षिण व नैऋत्येस औरंगाबाद विभाग आणि पश्चिमेस नाशिक विभाग आहे.
क्षेत्रफळ: 46,090 किमी²
लोकसंख्या (२०११ जनगणना): २,८८८,४४५
जिल्हे: अकोला, अमरावती, बुलढाणा, वाशीम, यवतमाळ
सर्वात मोठे शहर: अमरावती
साक्षरता: 93.03%
सिंचनाखालील क्षेत्र: 2,582.02 किमी²
रेल्वे: ब्रॉडगेज २४९ किमी, मीटर गेज २२७ किमी, अरुंद गेज 188 किमी.
अमरावती हे महाराष्ट्र राज्यातील एक शहर आहे आणि महाराष्ट्रातील सातव्या क्रमांकाचे सर्वाधिक लोकसंख्या असलेले महानगर आहे. हे अमरावती जिल्ह्याचे प्रशासकीय मुख्यालय आहे. शहरातील ऐतिहासिक खुणांपैकी अंबा, श्री कृष्ण आणि श्री व्यंकटेश्वराची मंदिरे आहेत.
अमरावती विभाग साधारणपणे पूर्वीच्या बेरार प्रांताशी संबंधित आहे, ज्यावर 1803 पर्यंत नागपूरच्या मराठा महाराजांचे राज्य होते. 1853 मध्ये, ते ब्रिटिशांच्या
ताब्यात गेले, त्यांनी प्रांताचा प्रशासन करण्याचा निर्णय घेतला जरी तो हैदराबादच्या निजामाच्या नाममात्र सार्वभौमत्वाखाली राहिला. 1903 मध्ये बेरार प्रांताचे नाव बदलून बेरार विभाग करण्यात आले आणि ब्रिटीश
प्रशासित मध्य प्रांतात जोडले गेले, ज्याचे 1936 मध्ये सेंट्रल प्रोव्हिन्स आणि बेरार असे नामकरण करण्यात आले. भारतीय स्वातंत्र्यानंतर मध्य प्रदेश आणि बेरारची पुनर्रचना मध्य प्रदेश म्हणून करण्यात आली.
1956 मध्ये भाषिक आधारावर भारतीय राज्यांची पुनर्रचना करण्यात आली आणि अमरावती आणि नागपूर विभाग बॉम्बे राज्यात हस्तांतरित करण्यात आले, जे 1960 मध्ये भाषिक धर्तीवर महाराष्ट्र आणि गुजरात
या राज्यांमध्ये विभागले गेले.
विभागातील सर्वात मोठे शहर अमरावती शहर असून त्यानंतर अकोला आणि यवतमाळ शहरे आहेत.
चिखलदरा हे विदर्भातील एकमेव हिल स्टेशन अमरावती जिल्ह्यात आहे. तसेच प्रसिद्ध मेळघाट व्याघ्र प्रकल्प अमरावती आणि अकोला जिल्ह्यात आहे.